پهپادهایی که راهی حیات‌وحش ایران می‌شوند

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: قرار است فناوری‌های روز دنیا در عرصه حفاظت محیط‌زیست مورد استفاده قرار بگیرند و تقویت شوند. این تجهیزات به‌جز خودرو‌های گشت شامل استفاده از پهپاد نیز می‌شود تا بدین‌ترتیب پهپاد‌ها رصد و پایش عرصه‌های محیط‌زیستی و حیات‌وحش را برعهده بگیرند. براساس اظهارات مطرح‌شده از سوی کارشناسان محیط‌زیست و حیات‌وحش هر پهپاد می‌تواند جای ۴۰ محیط‌بان کارایی داشته باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست همچنین اعلام کرده است که از ظرفیت‌های پهپادی بیشتر استفاده خواهد شد تا محیط‌بانان کمتر در عرصه‌های طبیعی حضور یابند و بدین‌ترتیب آسیب کمتری به محیط‌بان‌ها وارد شود.

پهپادها، در سال‌های اخیر به یکی از رایج‌ترین تجهیزات برای رصد و حفاظت از عرصه‌های طبیعی در دنیا تبدیل شده‌اند و آنجا که نیروی انسانی امکان حضور راحت یا سریع را ندارد، پهپاد‌ها وارد عرصه می‌شوند تا خسارت کمتری به عرصه‌های طبیعی وارد شود. با وجود این، اما برخی پرنده‌شناسان جوان معتقدند استفاده از پهپاد‌ها به پرندگان آسیب وارد می‌کند. آن‌ها می‌گویند پرندگان در مواجهه با شیء ناشناخته‌ای که پرواز می‌کند نمی‌دانند چه عکس‌العملی باید از خود بروز دهند و وحشت می‌کنند و این مسئله یا به آن‌ها آسیب جسمی می‌زند یا دچار ترس و ترک لانه یا منطقه زندگی خود می‌شوند. به‌کارگیری پهپاد‌ها به‌منظور مراقبت از عرصه‌های طبیعی و حتی با هدف تصویربرداری از پرندگان در بسیاری از کشور‌ها امری رایج است. با وجود این، برخی پرنده‌شناس‌ها معتقدند که استفاده از پهپاد‌ها می‌تواند سبب آسیب رسیدن به پرندگان شود.

فواید استفاده از پهپاد در محیط زیست

اسماعیل کهرم، بوم‌شناس: نمی‌توان از تکنولوژی‌های جدید استفاده نکرد. درچنین مواقعی باید وزنه فایده و ضرر را مورد ارزیابی قرار داد. پهپاد‌ها برای رصد، شناسایی و بررسی آتش‌سوزی‌ها، سیلاب‌ها و... بسیار مفید هستند و کارشناسان می‌توانند به‌راحتی نقاط مختلف را رصد کنند. این تکنولوژی در کشور‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و ما نیز باید از آن بهره‌مند شویم؛ چه با هدف بررسی عرصه‌های طبیعی و چه با هدف تصویربرداری از حیوانات و پرندگان؛ تفاوتی هم نمی‌کند که این تصویربرداری برای انجام مطالعات علمی باشد یا برای سرگرمی؛ چراکه در هر صورت فایده دارد. هر روز در کشور ما، پرندگان بسیاری به دلایل طبیعی یا دلایلی که انسان مسبب آن است جان خود را از دست می‌دهند و دچار آسیب می‌شوند یا توسط پرندگان دیگر شکار و یا در زمان عبور از روی دریا‌ها و اقیانوس‌ها گرفتار توفان و امواج بلند می‌شوند و بخش قابل‌توجهی‌شان از بین می‌روند.

این اتفاقات همگی طبیعی است و تعادل جمعیت پرندگان دنیا را حفظ می‌کند، اما اتفاقات غیرطبیعی و محصول رفتار انسان نیز بسیار زیاد است. هر سال جمعیت زیادی از قو‌ها به شمال ایران می‌آیند و مدتی در این مناطق و تالاب‌های مختلف می‌مانند؛ اما چند سال است که برخی جوانان علاقه‌مند، اما ناآگاه، اقدام به لانه‌سازی و دانه‌ریزی برای آن‌ها کرده‌اند و سبب ماندگاری‌شان در یک نقطه شده‌اند که این کار آن‌ها را طعمه سگ‌ها و شغال‌ها کرده است؛ برای همین جمعیت این قو‌ها با مداخله انسان و اقدامات به ظاهر دوستانه، در حال آسیب دیدن است. قطعا ضرر چنین اتفاقاتی بسیار بیشتر از استفاده از پهپاد و تکنولوژی برای حفاظت و مطالعات محیط‌زیستی است.